چالش های نشانه شناختی نقاشی و نقد نقاشی

Authors

محمدرضا ابوالقاسمی

abstract

نقاشی و نقد نقاشی از دو نظام نشانه شناختی متفاوت بهره می برند، به این معنا که نقدْ نشانههای زبانی را بهکار میبرد و نقاشیْ نشانه های بصری را. در نتیجه، نقد نقاشی بین دو قطب نشانه های بصری نقاشی و نشانه های زبانی نقد قرار می گیرد و باید آنها را در یک شاکله ی منسجم با یکدیگر سازگار کند. اما بنابر فرضیه ی ما در این مقاله، این سازگاری با چالش های متعدّدی روبه روست. اولاً، تصویر و واژه به یکدیگر تحویل پذیر نیستند و بنابراین، توصیف ترکیب بندی های بصری، به مثابه ی نخستین رکن مقوّم هرگونه نقد نقاشی، از طریق واژگان زبان فی نفسه چالش برانگیز است. لذا نقد نقاشی همواره موقعیتی بحرانی دارد و با کشمکش بین واژه و تصویر دست به گریبان است. ثانیاً، پساساختارگرایان نشان داده اند که زبان به خودی خود سرشار از ابهام و ایهام و برخلاف تصوّر معمول، فاقد وضوح و شفافیّت است. این ویژگی ها به نقد، به مثابه ی یک متن، نیز تسّری می یابد. با فرض این که نقد نقاشی از چهار رکن (نقاشی، بیننده، نقد و مخاطب نقد) تشکیل شده است، می کوشیم تعاطی و تعاضد بین این ارکان را بررسی کنیم و نشان دهیم این ساختار چهاروجهی چگونه نقد نقاشی را به یک متن منحصربه فرد «بینابین» مبدّل می کند که همزمان نشانه های بصری را به زبان و نشانه های زبانی را به تصویر نزدیک می کند.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

چالش‌های نشانه‌شناختی نقاشی و نقد نقاشی

نقاشی و نقد نقاشی از دو نظام نشانه‌شناختی متفاوت بهره می‌برند، به این معنا که نقدْ نشانههای زبانی را بهکار میبرد و نقاشیْ نشانه های بصری را. در نتیجه، نقد نقاشی بین دو قطب نشانه‌های بصری نقاشی و نشانه‌های زبانی نقد قرار می‌گیرد و باید آنها را در یک شاکله‌ی منسجم با یکدیگر سازگار کند. اما بنابر فرضیه ی ما در این مقاله، این سازگاری با چالش‌های متعدّدی روبه‌روست. اولاً، تصویر و واژه به یکدیگر تحو...

full text

تحلیل ساختاری نقد نقاشی

چکیده نقد نقاشی، نوشتاری است مبتنی بر دو رکنِ «توصیف» و «تفسیر». توصیف بخش اصلی و اساسی هر نقد نقاشی را تشکیل می دهد و غایتش انتقال نشانه های تصویری به نشانه های زبانی است. فرضیه ی این مقاله مبتنی است بر این که بی وجود توصیف دقیق، تفسیر عمیق نقاشی ممکن نیست، زیرا مبنای گزاره های تفسیریِ یک نقد موفق توصیفاتی است که منتقد در نوشتار نقد ارائه می دهد. نخستین...

full text

نقاشی زنان؛ نقاشی زنانه

چکیده: هدف مقاله حاضر مطالعه‌ی تفاوت‌های نقاشی‌های زنان و مردان، بدون محدود شدن به پیش‌فرض‌های هنر زنانه و هنر مردانه است. به همین دلیل ابتدا به جریان پیدایش دوگانگیِ هنر زنانه و مردانه در طول قرن هجدهم و نوزدهم می‌پردازیم. سپس گونه‌های مختلف نقاشی زنان، نقاشی زنانه و نقاشی فمینیستی را از یکدیگر متمایز می‌کنیم تا برنامه‌ای عملی برای مطالعه‌ی نقاشی زنان تدوین شود. در نهایت سعی می‌کنیم با ارایه‌ی ...

full text

شعر و نقاشی در دوران قاجار؛ چالش سنّت و مدرنیته

تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی ایران در دوران قاجار جامعة به‌شدت سنتی ایران را در ‌برابر امواج تمدن غربی قرار داد و در مجموع، شرایطی به وجود آورد که تا آن زمان برای جامعة ایران بی‌سابقه بود. پژوهش حاضر در ‌پی پاسخ‌گویی به این پرسش است که آیا شرایط ویژة اجتماعی و فرهنگی عهد قاجار تأثیری در شعر و نقاشی این دوران گذاشته است؟ و اگر پاسخ مثبت است، آیا تأثیر پدیدآمده در این دو حوزة هنری مشابه بوده ا...

full text

تحلیل ساختاری نقد نقاشی

full text

نمونه های برتر در نقاشی ایرانی ( نقاشی قهوه خانه ای )

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی

Publisher: پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران

ISSN 2228-6039

volume 19

issue 3 2014

Keywords

نشانه شناسی‏ نقد نقاشی پساساختارگرایی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com